Co z tą chemią? Czy jest nam ona potrzebna? Wykład w dniu 15 marca 2024 r.
dr Anna Kusakiewicz-Dawid (Uniwersytet Opolski, Wydział Chemii i Farmacji)

Wykład rozpoczął się od pytania, czy na co dzień w ogóle dostrzegamy chemię? Dzisiaj chemia ma raczej skojarzenia negatywne („ta żywność to sama chemia!”).

Rzeczywiście – wszystko jest chemią, bo wszyscy i wszystko jest zbudowane z cząsteczek chemicznych, ale nie powinniśmy tego zawsze rozumieć negatywnie.

Musimy zrozumieć, gdzie jest granica między rozumieniem chemii jako stałego elementu świata, a rozumieniem jej jako zagrożenie. W wielu naukach (biologia, psychologia, geologia, medycyna, astrofizyka) nie możemy uniknąć chemii.

Pani dr pokazała, jak rozwijała się chemia od zarania dziejów aż po dzisiaj oraz z jakimi naukami (np. z filozofią) się łączyła. Nadrzędnym jej celem zawsze było wydarcie naturze tajemnic dotyczących materii, miała pomoc w zrozumieniu świata i codziennych procesów.

Szukaliśmy odpowiedzi na pytanie, czy chemia w żywności jak np. substancje konserwujące, przed którymi jesteśmy straszeni, rzeczywiście są zagrożeniem, czy jednak ich potrzebujemy i nie możemy z nich zrezygnować? A może używany konserwantów takich jak przyprawy nie zdając sobie z tego sprawy?

Wszyscy jesteśmy chemikami- np. w kuchni i poddajemy żywność obróbce chemicznej. Korzystamy chociażby z reakcji Maillarda, która odpowiada za smak gotowanych potraw czy z procesu denaturacji białka, karmelizacji, kiszenia lub fermentacji.

Wykład zakończył się cytatem Arthura Kornberga „Chemia jest lingua franca medycyny i biologii. Życie to tylko chemia, w istocie mały przykład chemii na pojedynczej planecie świata”.

tekst: Teo Suton

zdjęcia: Piotr P. Chruszczewski